ในช่วงที่ผ่านสถานการณ์เศรษฐกิจโลกค่อนข้างมีความวุ่นวาย และเกิดวิกฤตใหญ่ขึ้นหลายอย่าง เช่น วิกฤตเงินเฟ้อที่ส่งผลกระทบไปทั่วโลก, สงครามรัสเซียรัสเซีย-ยูเครนที่ยืดเยื้อมากว่า 2 ปี และล่าสุดที่พึ่งเกิดขึ้นอย่างสด ๆ ร้อน ๆ คือ การล้มละลายของธนาคาร Silicon Valley ซึ่งเป็นธนาคารที่ใหญ่เป็นอันดับ 16 ของสหรัฐฯ แต่ถูกปิดตัวลงในเวลาเพียงแค่ไม่กี่ชม. แน่นอนว่า วิกฤตเหล่านี้สร้างความผันผวนให้แก่เศรษฐกิจและตลาดการเงินจำนวนมาก ทำให้สินทรัพย์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับประเทศนั้น ๆ อย่างหุ้นและค่าเงินมีอัตราลดลงอย่างรวดเร็ว รวมถึงคริปโตเช่นกัน
เป็นผลมาจากการที่นักลงทุนเกิดความไม่เชื่อใจและไม่มั่นใจในสินทรัพย์เสี่ยง จึงทำให้นักลงทุนส่วนใหญ่โยกเงินลงทุนมาที่ “สินทรัพย์ปลอดภัย” หรือ “Safe Haven” โดยคนส่วนใหญ่รู้จักในฐานะทองคำ แต่ทราบหรือไม่ว่าสินทรัพย์ปลอดภัยหรือ Safe Haven นั้นไม่ได้มีแค่ทองคำอย่างเดียว
ในบทความนี้ เราจะอธิบายว่า Safe Haven คือ อะไร? และ สินทรัพย์ปลอดภัย ที่นักลงทุนทั่วโลกให้การยอมรับมีอะไรบ้าง? การที่คุณมีความรู้ในเรื่องนี้จะช่วยให้คุณจัดการความเสี่ยงได้ดียิ่งขึ้น นอกจากนั้น Safe Haven จะช่วยให้พอร์ตของคุณปลอดภัยในภาวะที่เศรษฐกิจเกิดความผันผวนต่าง ๆ
———————————— 🐣 ————————————
Safe Haven คือ อะไร? สินทรัพย์ปลอดภัย
Safe Haven คือ สินทรัพย์ปลอดภัย ที่เป็นเหมือนหลุมหลบภัยให้แก่นักลงทุนในช่วงที่ตลาดเกิดความผันผวนสูง และมีความไม่แน่นอนจากวิกฤตต่าง ๆ นักลงทุนจะย้ายเงินลงทุนไปยัง Safe Haven Asset เพื่อพักเงินและเพิ่มมูลค่าไปในเวลาเดียวกัน จากนั้นจะรอโอกาสที่จะลงทุนในสินทรัพย์เสี่ยงอีกครั้งเมื่อตลาดเข้าสู่ภาวะปกติ ซึ่ง Safe Haven หรือ สินทรัพย์ปลอดภัย ที่ได้รับความนิยมมากที่สุด คือ ทองคำ (Gold)
Safe Haven แปลตรงตัวจะมีความหมายว่า “ที่หลบภัย” ที่มาจากคำว่า Safe หมายถึง ปลอดภัย และ Haven หมายถึง ที่พัก จะเห็นว่า นักลงทุนบางกลุ่มก็ให้ความหมายของ Safe Haven คือ หลุมหลบภัยของนักลงทุนนั่นเอง
ทำไมเราต้องลงทุนใน Safe Haven Asset
Safe Haven เป็นสินทรัพย์ที่ไม่มีความสัมพันธ์โดยตรงกับสภาวะเศรษฐกิจหรือการเกิดวิกฤตต่าง ๆ สินทรัพย์นี้จะมีมูลค่าด้วยตัวมันเอง และเป็นที่ยอมรับในระดับสากล อย่างไรก็ตาม การลงทุนใน Safe Haven ไม่ได้มีแค่ทองคำ ดังนั้น แต่ละสินทรัพย์ Safe Haven จะมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันออกไป โดยคุณต้องทำการวิเคราะห์ว่า ควรจะลงทุนใน Safe Haven ตัวใดในช่วงเวลานั้น ๆ
Safe Haven ไม่ใช่แค่ทองคำ
อย่างที่กล่าวไปข้างต้นว่า Safe Haven ที่ได้รับความนิยมมากที่สุด คือ “ทองคำ” แต่ในกลุ่ม Safe Haven Asset นั้นไม่ได้มีแค่ทองคำ ซึ่ง Safe Haven จะเป็นสินทรัพย์อะไรก็ได้ที่ปลอดภัยและมีความผันผวนน้อยกว่าสินทรัพย์เสี่ยงในสภาวะที่ตลาดเกิดความผันผวนมาก เช่น ในช่วงที่เกิดสงคราม หรือวิกฤตทางเศรษฐกิจ
ตัวอย่างการลงทุนใน Safe Haven ที่ไม่ใช่ทองคำ
ตัวอย่างเช่น ในช่วงที่เกิดวิกฤตซับไพรม์ของสหัฐฯ เมื่อปี 2008 ทำให้ตลาดการเงินเกิดความผันผวนสูง และนักลงทุนจำเป็นต้องโยกเงินไปลงทุนใน Safe Haven หรือ สินทรัพย์ปลอดภัย อย่างทองคำ แต่ ณ ขณะนั้น Safe Haven ไม่จำเป็นต้องมีแค่ทองคำ เพราะมีนักลงทุนจำนวนมากที่ย้ายเงินลงทุนไปในประเทศตลาดเกิดใหม่ (Emergining Markets) เช่น ไต้หวันและไทย เนื่องจากประเทศเหล่านี้ไม่ได้รับผลกระทบใด ๆ จากวิกฤตในครั้งนี้
ดังนั้น การลงทุนนอกประเทศจะได้รับผลตอบแทนที่แน่นอนกว่าการลงทุนในประเทศตนเองเมื่อเกิดวิกฤต สำหรับสินทรัพย์ที่เป็น Safe Haven เมื่อนักลงทุนเข้ามาลงทุนในตลาดเกิดใหม่ คือ พันธบัตรรัฐบาล
Safe Haven มีอะไรบ้าง
เราได้อธิบายไปแล้วว่า Safe Haven คือ สินทรัพย์ปลอดภัย ที่นักลงทุนสามารถโยกย้ายเงินทุนไปลงทุนเมื่อตลาดมีความผันผวนสูงได้ เช่น ทองคำ เพื่อรักษาความเสถียรภาพของพอร์ต ซึ่งในโลกของความเป็นจริง Safe Haven หรือ สินทรัพย์ปลอดภัย นั้นไม่ได้มีแค่ทองคำ โดยในหัวข้อนี้เราจะตอบคำถามว่า Safe Haven มีอะไรบ้าง
ทองคำ
ทองคำ (Gold) คือ Safe Haven ที่ถูกจัดว่าเป็นสินทรัพย์ปลอดภัยที่ได้รับความนิยมมากที่สุด และเป็นที่ยอมรับกันในทุกยุคทุกสมัย โดยทองคำอยู่คู่กับมนุษย์มาอย่างช้านาน เนื่องจากสามารถจับต้องได้ และมีมูลค่าในตนเอง อีกทั้ง ทองคำยังถูกนำมาเป็นสินทรัพย์ทุนสำรองระหว่างประเทศอีกด้วย จึงเป็นที่มาว่าทำไม เมื่อเกิดวิกฤตต่าง ๆ ราคาทองคำจึงพุ่งสูงขึ้น นอกจากนี้ ในการลงทุนทองคำสามารถทำได้ง่ายผ่านกองทุน และ CFD
ข้อดี
- ความผันผวนน้อยกว่า Safe Haven อื่น ๆ
- มีความมั่นคงสูงมาก
ข้อเสีย
- โอกาสในการเก็งกำไรยะสั้นนั้นทำได้ยาก
พันธบัตรรัฐบาล
พันธบัตรรัฐบาล (Government Bond) ของประเทศที่มีเศรษฐกิจมั่นคง ถือเป็นอีกหนึ่ง Safe Haven ที่มีความมั่นคงและน่าเชื่อถือสูง เนื่องจากเป็นตราสารหนี้ที่ออกโดยรัฐบาลทำให้อัตราการผันผวนน้อยเมื่อเทียบกับบริษัทเอกชน อีกทั้งยังสามารถเปลี่ยนเป็นเงินสดได้แน่นอนเมื่อครบอายุ
ข้อดี
- มีผลตอบแทนในรูปดอกเบี้ย
- มีความเสี่ยงต่ำมาก
ข้อเสีย
- ให้ผลตอบแทนน้อย
- มีสภาพคล่องต่ำ
หุ้นตั้งรับ
หุ้นตั้งรับ (Defensive Stock) คือ หุ้นที่มีความมั่นคงสูงกว่าหุ้นตัวอื่นในตลาด และทนทานต่อทุกสภาวะเศรษฐกิจก็สามารถเป็น Safe Haven ได้เช่นกัน ส่วนใหญ่หุ้นเหล่านี้จะมีพื้นฐานหุ้นที่ดี เช่น หุ้นกลุ่มสาธารณูปโภคอย่างไฟฟ้า, น้ำประปา, พลังงาน และหุ้นกลุ่มสินค้าจำเป็น
ข้อดี
- มีโอกาสได้ผลตอบแทน หากเป็นหุ้นตลาดหุ้นที่ไม่ได้รับผลกระทบจากวิกฤต
ข้อเสีย
- ความปลอดภัยยังค่อนข้างน้อยเมื่อเทียบกับทองคำหรือพันธบัตรรัฐบาล
สกุลเงินที่มีความเสถียรภาพสูง
สกุลเงินที่มีความเสถียรภาพสูง (Currency) คือ สกุลเงินของประเทศที่มีความมั่นคง ถือเป็น Safe Haven อย่างหนึ่งเช่นกัน โดยสังเกตจากปัจจัยต่าง ๆ ของประเทศนั้น เช่น รัฐบาลมีความมั่นคง, มีอุตสาหกรรมการธนาคารที่ใหญ่, ค่าครองชีพสูง, ตัวเลขทางเศรษฐกิจดี และมีดุลการค้าเป็นบวก โดยนักลงทุนจะแปลงเงินสดที่มีอยู่ในมือเป็นสกุลเงินของประเทศนั้น ๆ เพื่อป้องกันความผันผวนของค่าเงิน
- สกุลเงินหลักของโลก : ดอลลาร์สหรัฐ (USD), ยูโร (EUR), ปอนด์ (GBP), หยวน (CNY) และดอลลาร์สิงคโปร์ (SGD)
- สกุลเงินที่มีความเสถียรภาพสูง : ฟรังก์สวิว (CHF) และ เยน (JPY)
- สกุลเงินที่มีความผันผวนต่ำ : ไทย (THB)
ข้อดี
- มีความเสถียรภาพสูง
- เป็นที่พักเงินที่ดีแก่นักลงทุน
ข้อเสีย
- ให้ผลตอบแทนต่ำ
- อาจมีค่าธรรมเนียมในการแปลงสกุลเงิน
- ต้องศึกษาสภาวะเศรษฐกิจของประเทศนั้น ๆ อย่างละเอียด
เงินสด
เงินสด (Cash) คือ Safe Haven ที่ถือครองได้ง่ายที่สุดและมีสภาพคล่องสูงสุด เป็นสินทรัพย์ปลอดภัยชนิดเดียวที่สามารถเก็บรักษาได้ง่ายที่สุดในช่วงที่เกิดวิกฤต แต่ความเสี่ยงเดียวที่มี คือ เงินอาจอ่อนค่าจนไม่สามารถเปลี่ยนเป็นอย่างอื่นได้
ข้อดี
- ถือครองได้ง่าย และมีสภาพคล่องสูงที่สุด
- สามารถเอามาซื้อทรัพย์สินอื่นได้ทันทีเมื่อวิกฤตผ่านไป
ข้อเสีย
- ไม่มีผลตอบแทนระหว่างถือครอง
- อาจต้องเสี่ยงกับภาวะเงินเฟ้อจนทำให้เงินอ่อนค่า
สิ่งที่ควรคำนึงถึงก่อนลงทุนใน Safe Haven
การหมั่นศึกษาและเรียนรู้สินทรัพย์การลงทุนที่หลากหลาย จะเป็นเครื่องมือติดตัวคุณเพื่อสร้างผลตอบแทนได้อย่างเหมาะสม ซึ่งการเลือกประเภทของ Safe Haven ในการลงทุน ก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่สำคัญมากเช่นกัน โดยหลักการพิจารณาที่ควรคคำนึงก่อนลงทุนใน Safe Haven มีดังนี้ :
1. ศึกษาเรียนรู้และทำความเข้าใจใน Safe Haven ประเภทต่าง ๆ เนื่องจากสินทรัพย์ปลอดภัย เหล่านี้มีข้อดีและข้อเสียที่แตกต่างกันออกไป ดังนั้น เพื่อลดความเสียหายให้เกิดขึ้นน้อยที่สุด การที่คุณรู้ข้อมูลพื้นฐานต่าง ๆ จะทำให้คุณเลือกลงทุนใน Safe Haven ประเภทที่เหมาะสม
2. คุณควรมีความยืดหยุ่น และปรับพอร์ตการลงทุนอย่างสม่ำเสมอ แม้ว่า Safe Haven จะเป็นแหล่งหลบภัยของนักลงทุน แต่ไม่ใช่สินทรัพย์การลงทุนที่ดีเมื่อเศรษฐกิจเริ่มฟื้นตัว
3. เกณฑ์การพิจารณาประเภทของ Safe Haven ที่คุณจะลงทุน คือ ผลตอบแทนต้องสูงกว่าอัตราเงินเฟ้อ
4. ปัจจัยที่ต้องพิจารณาเพิ่มสำหรับการลงทุนใน Safe Haven นอกจากสถานการณ์เศรษฐกิจช่วงนั้นแล้ว ยังขึ้นอยู่กับระดับความเสี่ยงที่นักลงทุนยอมรับได้ด้วย เช่น หากคุณเป็นคนที่ยอมรับความเสี่ยงได้ต่ำมาก ควรลงทุนในพันธบัตรรัฐบาล เนื่องจากไม่ว่าอัตราดอกเบี้ยของพันธบัตรรัฐบาลจะสูงขึ้นหรือต่ำลง แต่เมื่อคุณถือครองจนครบระยะเวลาที่สัญญากำหนด คุณจะไม่มีทางขาดทุนเด็ดขาด
———————————— 🐣 ————————————
สรุป
Safe Haven คือ สินทรัพย์ปลอดภัย ที่นักลงทุนจะโยกเงินทุนไปลงทุนเมื่อตลาดมีความผันผวนสูง อย่างไรก็ตาม สินทรัพย์ปลอดภัยทั้ง 5 อย่างนี้มีระดับความปลอดภัยที่ไม่เท่ากัน ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของสถานการณ์ว่า ควรเลือกลงในสินทรัพย์ปลอดภัยประเภทใด แต่สิ่งที่ 5 สินทรัพย์นี้ แต่ส่วนใหญ่แล้วคุณสมบัติที่ Safe Haven มีเหมือนกัน คือ “ผลตอบแทนน้อย/ผลตอบแทนเป็นศูนย์“ ซึ่งก็เป็นเรื่องปกติของการลงทุนในสินทรัพย์ที่มีความเสี่ยงต่ำ ถ้าหากนักลงทุนต้องการความปลอดภัยก็คงจะคาดหวังกำไรที่เยอะไม่ค่อยได้ เป็นเพียงการรักษาเงินต้นทุนเอาไว้ แต่ถ้าสถานการณ์ปกติสุขดี Safe Haven ก็จะกลายเป็นการลงทุนที่ไม่ค่อยตื่นตาตื่นใจเท่าไรนัก แต่คุณควรกระจายความเสี่ยงในสินทรัพย์ปลอดภัยเหล่านี้ด้วย